درهای آسمان بار دیگر گشوده شد و پرتوی از نور درخشان امامت را بر زمینیانعرضه کرد، هشتمین خورشید خاندان امامت در11 ذی القعده سال 148 هجری ازمدینه منوره طلوع کرد تا با وجود سرشار از نیکی، مهربانی و هدایت خود براین انسان های خاکی و تشنه هدایت رخ بنماید.
امام علی ابن موسی الرضا (ع) زاده شد تا در دوران خفقان و ظلم وبی عدالتیها سرچشمه ای باشد از نور و روشنایی و پناهگاهی برای خداپرستان. امامی که هنوز پس از قرن ها تلالو لطف و مهربانی اش در سراسر گیتینمایان است و هنوز هم قلب های آکنده از عشق اهل بیت (ع) چشم به گنبد طلاییآن حضرت دوخته اند تا اندکی از دریای بیکران شفاعت و بخشندگی ایشان رادریابند. از آن هنگام که نوید تولد مولودی پاک و مطهر به زمینیان داده شد،دلهای مشتاق بر این سلطان سرزمین مهر به خود بالیدند و همواره چون نگینیدرخشان او را در برگرفته اند. ورود به آستان پاک و مطهر هشتمین امام شیعیان، بی شک نورانیت وتشعشعی دارد که دل هر انسانی را از شوق و شور سرشار می سازد، آن هنگام کهقدم به حرم سراسر عشق آن حضرت می گذاری گویی تمام ذرات وجودت، در احاطهقدرت ماورایی قرار می گیرد، مدهوش و سرگشته از این همه ابهت می شوی. رواق های دل گشا، کاشی های پر نقش و نگار که به دست ارادتمندان آنبزرگوار، هنرمندانه صحن و آستان حرم را مزین کرده، حوض هایی که به راستیفواره های معرفت آدمیان در آن می جوشند و گلدسته هایی که نور هدایت الهیرا نشانه رفته اند، همه گویی فریادی به بلندای آسمان سر می دهند: "یا ضامنآهو". وجود امام رضا (ع) سرشار از پاکی و طهارت است، به گونه ای که همگانبه فضیلت و مکارم اخلاقی ایشان اعتراف کرده و از این همه ابهت متعجب وحیران اند. وجود پاک و مطهر و اخلاق و سرشت امام رضا (ع) به اندازه ای با عظمتاست که اهل بیت (ع) نیز دراین باره سخنان بسیاری آورده و دوستدارانش را بهزیارت قبر آن حضرت سفارش کرده اند.
ایمان بندگان کامل نشود مگر اینکه در آنها سه خصلت باشد: فهم عمیقدین، نیکو اندازه گیری در امر معیشت و شکیبایی بر مصیبتها و گرفتاریها.
- آن کس که می خواهد نیرومندترین مردم باشد باید بر خدا توکل کند.ازحد توکل پرسیدند که بالاترین درجه آن چیست؟ فرمود: این است که جز خداونداز کسی نترسی.
- به فرزندان خود نیکی کنید و با آنان خوش رفتاری نمایید، زیرا فرزندان شما عقیده دارند که شما روزی رسان آنها هستید.
- در هزینه زندگی میانه روی کن! به هنگام دارایی و نداری، و همچنین دراحسان و نیکی کردن، چه کم باشد و چه زیاد. به درستی که خداوند تبارک وتعالی بخشش پاره ای از یک دانه خرما را بزرگ می دارد. به حدی که در روزقیامت آن را به اندازه کوه احد بزرگ جلوه می دهد.
- صدقه بده اگر چه چیز اندکی باشد. زیرا هر چیز اندکی اگر در راه خدا با نیت صادقانه داده شود بزرگ و ارزشمند است.
- پنج چیز است که اگر در کسی نباشد، نباید به بهره‌ای از دنیا و آخرتامیدوار باشد: آن که در تبار او استواری، و در سرشتش کرامت، و در اخلاقشصافی و خلوص، و در نفس او شرافت، و نسبت به پروردگارش بیمناکی در او دیدهنشود.
- سلطان را با پرهیز (مراقبت)، دوست را با فروتنی، دشمن را با احتیاط و مردم را با گشاده رویی همراهی کن.
- کسی که برای تامین مخارج خانواده اش در طلب روزی خدا بر آید پاداشش بیشتر از کسی است که در راه خدا جهاد می کند.
- هر که جز به روزی زیاد قانع نباشد، جز عمل بسیار او را کافی نباشدو هر که روزی اندک او را بس باشد عمل اندک نیز او را کفایت نماید.
- فروتنی آن است که به مردم چیزی را عطا کنی که دوست‌داری به تو عطا شود.
- فقط دو گروه راه قناعت پیش می گیرند : عبادت کنندگانی که در پیپاداش آخرتند یا بزرگ منشانی که تحمل درخواست از مردمان پست را ندارند اما بزرگان دین نیز روایت های بسیاری در خصوص بزرگ منشی امام رضا (ع) بیان کرده اند از جمله شیخ صدوق که از قول ابراهیم بن العباس گفتهاست: "هرگز ندیدم که حضرت ابوالحسن الرضا کسی را با سخنان خویش آزار دهد وندیدم که هرگز سخن کسی را قطع کند یعنی در میان سخن او سخنی بگوید تا سخنگوینده تمام شود و حاجت مردم را تا جایی که در توانش بود، برآورده می کردو در مجلس مقابل همنشین خود،تکیه نفرمود و پایش را دراز نکرد. هیچ وقت ندیدم او را که به یکی ازغلامان خود فحش دهد و هرگز ندیدم کهآب دهان خود را دور افکند و هیچ گاه ندیدم که قهقهه کند بلکه خنده او تبسمبود و چون خلوت می فرمود و سفره غذا مقابل ایشان پهن می نمودند، همه اهالیخانه را سر سفره می نشاند، حتی دربان نیز با ایشان طعام میل می فرموند وعادت وی این بود که شبها کم می خوابید و بیشتر شبها از اول شب تا صبحبیدار بود و روزه بسیار می گرفت، آن حضرت پنهانی بسیار احسان می کرد وصدقه می داد. بیشتر صدقات او در شبهای تار بود." در منتهی الامال نیز آمده که "محمدبن ابی عباد" درباره آن حضرت چنینگفته است: "حضرت امام رضا (ع) در تابستانها بر روی حصیر می نشستند و درزمستان جامه های زبر می پوشیدند و چون بیرون از منزل می آمدند سر و لباسخود را مرتب می فرمودند. شیخ صدوق درکتاب "عیون" از قول ابوذکوان از ابراهیم بن عباس گفتهاست: ندیدم هرگز حضرت امام رضا (ع) را که از او چیزی بپرسند و نداند و ازاو داناتر به مسائلی که در زمان او پیش آمده بود، ندیدم. مأمون او راامتحان نمود به هر سئوالی و او جواب می گفت و همه سخنان و جوابهای اوومثلهایی که می آورد همه از قرآن بود و او در هر سه روز قرآن را ختم میکرد و می گفت اگر بخواهم در کمتر از سه روزهم می توانم ختم کنم اما هرگزاز آیه ای نمی گذرم مگر آنکه فکر می کنم در آن و تفکر می کنم که در چهموردی فرود آمده و در کدام وقت نازل شده و به همین دلیل هر سه روز ختم میکنم. علامه مجلسی (ره) درکتاب جلاء‌العیون در مورد حضرت امام رضا (ع) فرموده است: اسم شریف آن حضرت علی و کنیه آن حضرت ابوالحسن و مشهورترینالقاب آن حضرت رضاست و صابر و فاضل و رضی و وفی و قره العین المومنین وغیظ الملحدین نیز می گفتند. در پایان این گزارش برگزیده ای از سخنان گوهربار امام رضا (ع) رابرای عاشقان ولایت و امامت بازگو می کنیم تا هر کس به اندازه معرفت و دانشخود از این دریای بیکران معرفت سیراب شود.
- امام رضا (ع) می فرماید: عقل هیچ مسلمانی به کمال نمی رسد مگراینکه این چند خصلت و صفت در او جمع باشد.اندک نیکی دیگران را زیاد بشمرد،اما نیکی زیاد خویش را دست کم گیرد.هر چه از او حاجت خواهند دلتنگ نشود.درطول زندگی اش از دانش طلبی خسته و ملول نگردد.تهیدستی در راه خدا را بهثروتمندی ترجیح دهد.خوار شمرده شدن به خاطر اجرای احکام خدا از عزت نزددشمن خدا در نظرش محبوبتر باشد.گمنامی را از شهرت و نام آوری بیشتربخواهد.هیچ کس را نبیند جز آنکه گوید او از من بهتر و با تقواتر است. امام علی النقی (ع) نیز می فرمایند: "هر کس از خداوند حاجتی میخواهد زیارت کند قبرجدم حضرت رضا (ع) را در حالی که غسل (زیارت) کرده باشدو نزد آن حضرت دو رکعت نماز بخواند و در قنوت حاجت خود را بطلبد، بدرستیکه دعایش مستجاب می شود." از امام موسی کاظم (ع) نیز روایت شده است که فرمود: "شنیدم از پدرمکه بارها به من می فرمود: عالم آل محمد (ص) در نسل توست و ای کاش من او رادرک می کردم." امام صادق (ع) در خصوص زیارت امام رضا (ع) می فرمایند: "نواده مندر سرزمین خراسان در شهری که آن را طوس گویند شهید خواهد شد. هر که او رازیارت کند در حالی که عارف به حق آن حضرت باشد روز قیامت دست او را میگیرم و داخل بهشت می گردانم ، اگر چه از اهل گناه باشد." امام صادق (ع) همچنین می فرمایند: "آرزو داشتم روزی جمال دل آرای او (امام رضا) را زیارت کنم." امام جواد (ع) نیز می فرماید: "من ضامنم از جانب حق تعالی بهشت رااز برای کسی که زیارت کند پدرم را به طوس، در حالی که عارف به حق آن حضرتباشد."
نظرات شما عزیزان:
